سینوس پیلونیدال یک ناهنجاری پوستی است که میتواند در نزدیکی دنبالچه، در بالای باسن رخ دهد. معمولاً یک تونل یا یک فرورفتگی کیسه مانند در منطقه ایجاد میکند. سینوس پیلونیدال به عنوان کیست مویی نیز شناخته میشود و معمولاً نگران کننده نیست، مگر اینکه عفونی شود.
کیستهای پیلونیدال عفونی که با آبسه همراهند، جدا از علائم دیگر میتوانند باعث درد و ناراحتی شوند. علت دقیق کیست مویی ناشناخته است، اما تصور میشود که با رشد مو در زیر پوست و همچنین اصطکاک پوست به پوست مرتبط باشد.
افرادی که زمان طولانی برای کار مینشینند (مانند رانندگان، کارکنان اداری و غیره) ممکن است بیشتر از دیگران سینوس پیلونیدال را تجربه کنند. علاوه بر این، مردان نسبت به زنان بیشتر احتمال دارد این وضعیت را تجربه کنند، احتمالاً به این دلیل که مردان به طور کلی موهای بیشتری نسبت به زنان دارند. اگر مشکوک به کیست مویی هستید، باید با پزشک خود صحبت کنید و آن را بررسی کنید. فقط یک پزشک قادر به تشخیص و درمان این بیماری خواهد بود.
درمانهای خانگی برای سینوس پیلونیدال
این عارضه را نمیتوان با استفاده از داروهای شیمیایی و خانگی درمان نمود، بلکه درمان کیست مویی با لیزر و جراحی کیست مویی امکان پذیر است. اما استفاده از داروهای طبیعی و خانگی بی تاثیر نبوده و میتواند در کاهش علائم ناشی از این بیماری از جمله درد و عفونت موثر باشد.
1. کمپرس گرم
استفاده از کمپرس مرطوب گرم می تواند ناحیه را گرم کرده و تسکین موقتی ملایمی را ایجاد کند. یک کمپرس گرم همچنین ممکن است به چرک اجازه خروج از سینوس را بدهد که می تواند درد و خارش مرتبط با این بیماری را کاهش دهد. از یک کیسه آب گرم یا پارچه مرطوب گرم شده استفاده کنید تا به آرامی آن را برای چند دقیقه روی منطقه قرار دهید. در صورت نیاز فرآیند را تکرار کنید.
2. حمام سیتز
اگرچه حمام سیتز معمولاً برای فیستول توصیه می شود، اما ممکن است برای مبتلایان به سینوس پیلونیدال نیز کمی تسکین دهد. در یک وان کم عمق، آب گرم اضافه کنید و منطقه را برای چند دقیقه خیس کنید. اگر باعث تسکین درد شد، این روش را چند بار در روز تکرار کنید
3. بهداشت
اطمینان حاصل کنید که ناحیه بین باسن شما همیشه تمیز و خشک است. هنگام تمیز کردن آن ناحیه با ملایمت رفتار کنید و همیشه با یک حوله خشک به خود ضربه بزنید. رطوبت ممکن است خطر رشد باکتری را افزایش دهد، بنابراین رعایت بهداشت مناسب ضروری است.
4. رفع موهای زائد
از آنجایی که تصور می شود موهای رشد کرده نقش عمده ای در ایجاد عفونت در سینوس پیلونیدال دارند، می توانید با برداشتن موها از این ناحیه، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید. لیزر موهای زائد و همچنین روش های سنتی مانند اصلاح و کرم های رفع موهای زائد ممکن است خطر شما را کاهش دهد. پس از اصلاح، حتماً آن ناحیه را کاملاً تمیز کنید زیرا موهای شل نیز میتوانند پوست را کوبیده و باعث ایجاد کیست شوند.
5. لباس
از لباس های تنگ خودداری کنید زیرا ممکن است باعث جمع شدن رطوبت و عرق بین باسن شما شود. اگر سابقه سینوس پیلونیدال دارید یا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستید، باید گزینههای پوشاک فقط نخی را در نظر بگیرید.
6. مدیریت وزن
افزایش وزن با خطر بیشتری برای ایجاد کیست پیلونیدال همراه است، شما می توانید با کاهش وزن خود از این امر جلوگیری کنید. اگر از قبل BMI (شاخص توده بدنی) سالمی دارید، ممکن است این گزینه برای شما نباشد. با این حال، اگر اضافه وزن یا چاق هستید، با پزشک خود در مورد یک برنامه کاهش وزن سالم صحبت کنید.
7. ورزش کنید
ورزش های ساده و سبک مانند پیاده روی منظم ممکن است به شما این امکان را بدهد که با مشکل نشستن ساعت ها در محل کار خود مقابله کنید. نشستن طولانی مدت با خطر بالای سینوس پیلونیدال مرتبط است. هر گونه فعالیت بدنی سریع، کوتاه و آسان که می توانید در طول روز برای چند دقیقه انجام دهید، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
آیا کیست مویی با دارو درمان میشود؟
استفاده از درمان دارویی تنها در میزان عفونت تاثیر گذاشته و وابسته به مرحله ای است که بیماری در آن قرار دارد. اگر میزان عفونت و چرک ایجاد شده بر اثر کیست اندک باشد پزشک ممکن است داروهای آنتی بیوتیک تجویز نماید. اما بطور کلی میتوان گفت استفاده از دارو، درمان قطعی این بیماری شناخته نمیشود بلکه کیست مویی تنها باید برداشته و یا تخریب شود تا درمان قطعی بر روی آن انجام گیرد. همچنین بدون نظر دکتر کیست مویی استفاده از هیچگونه داروی کیست مویی توصیه نمیشود. موارد درمان دارویی سینوس به شرح زیر است:
چسب فیبرین
تزریق چسب فیبرین هم از روشهای درمان سریع کیست مویی خفیف و اولیه است که میزان بهبودی در آن بالا است. این روش با بی حسی موضعی انجام میشود و جز روش های بدون درد و آسان محسوب میشود. اگر بیماری کیست مویی به موقع تشخیص داده شود، اولین درمان تزریق چسب فیبرین است.
تزریق فنل
محلول فنل به عنوان ضد عفونی کننده شناخته میشود و تزریق آن با بی حسی موضعی و توسط پزشک باید انجام شود. ممکن است چندین بار نیاز به تزریق این محلول شیمیایی داشته باشید و به دلیل ریسک بالای عود مجدد بیماری، خیلی مورد استفاده قرار نمیگیرد.
داروهای مسکن
ممکن است پزشک برخی از داروهای ضد درد مثل استامینوفن، ایبوپروفن و غیره را برای کاهش و کنترل درد تجویز کند. البته این به میزان درد و شرایط بیمار هم بستگی دارد و برای مبتلایانی که بیماریهای زمینه ای مثل مشکلات کلیوی، گوارشی و زخم معده و روده دارند معمولا با احتیاط بیشتری داروهای مسکن تجویز میشود.
داروهای آنتی بیوتیک
تجویز آنتی بیوتیک به عنوان داروی کیست مویی مزمن که عفونت آن پیشرفت کرده، معمولا برای کاهش التهاب قبل از جراحی است. ممکن است پزشک به مدت یک تا دو هفته مصرف داروهای اریترومایسین و مترونیدازول را تجویز کند تا پاسخ بیمار را به این روش درمانی بسنجد. در مواقعی برای درمان کیست مویی خفیف هم از آنتی بیوتیک استفاده میشود، اما نتیجه درمان اصلا قطعی نیست.
علت ایجاد سینوس پیلونیدال چیست؟
علت دقیق سینوس پیلونیدال ناشناخته است، اما وجود مو در فرورفتگی کم عمق نزدیک ناحیه دنبالچه میتواند نشان دهنده یک ارتباط احتمالی باشد. تصور بر این است که نشستن بیش از حد همراه با موهای رشد کرده (زمانی که موها به داخل پوست رشد میکنند) ممکن است باعث ایجاد سینوس پیلونیدال شود.
تعریق بیش از حد نیز ممکن است باعث ایجاد کیست مویی شود، زیرا این امر میتواند رشد باکتریهای خاصی را تشویق کند. باکتری ها میتوانند باعث عفونت در سوراخ شوند، این ممکن است منجر به علائم مختلفی شود و نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد. در اینجا برخی از عوامل خطر برای سینوس پیلونیدال آورده شده است:
- جنسیت: مردان 3-4 برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
- سن: افراد کمتر از 40 سال بیشتر از افراد مسن در معرض خطر هستند.
- نوع شغل: مشاغلی که مستلزم نشستن زیاد هستند مانند شغلهای رانندگی و حمل و نقل و همچنین کارهای اداری.
- وزن: افراد چاق و دارای اضافه وزن احتمالاً به دلیل افزایش اصطکاک، بیشتر به سینوس پیلونیدال مبتلا میشوند.
- مو: افراد پرموتر با موهای ضخیم یا زبر ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.
- لباس نامناسب: لباسهای تنگ ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
علائم سینوس پیلونیدال
سینوس پیلونیدال تا زمانی که عفونی نشود، علائمی ایجاد نمیکند. اگرچه همه این تونلها عفونی نمیشوند، به محض اینکه عفونت در این سوراخ یا کیست ایجاد شود، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- درد در ناحیه بالایی باسن، ممکن است با نشستن بدتر شود.
- یک سوراخ، گودی و ناحیه فرورفته از پوست در بالای ناحیه بین باسن شما.
- پوست متورم و قرمز شده که در لمس نزدیک بالای باسن شما حساس است.
- آبسه عفونی که مایع یا چرک را تخلیه می کند.
- در موارد نادر، علائم فوق ممکن است با تب و لرز همراه باشد
- در موارد نادر دیگر، کیست عفونی ممکن است در سایر قسمت های بدن (مانند زیر بغل) ایجاد شود.
معمولا سینوس پیلونیدال زمانی توسط پزشک تشخیص داده میشود که بهطور مشهود ناحیه مورد نظر را معاینه کند و از شکایت درد و حساسیت در ناحیه مطلع شود.