۱۰ نکته مهم درباره تمرین گیتار

چکیده : تمام کسانی که مدتی به یادگیری گیتار پرداخته‌اند، به‌خوبی می‌دانند که این مسیر فراز و نشیب‌های بسیاری دارد. در واقع، هر نوازنده‌ای بارها و بارها در روند یادگیری گیتار دچار ناامیدی شده است و تصمیم گرفته است که این ساز را برای همیشه کنار بگذارد؛ اما خوشبختانه اغلب ما موفق شده‌ایم به این احساسات لحظه‌ای غلبه کنیم و به مسیر خود ادامه دهیم.

تمام کسانی که مدتی به یادگیری گیتار پرداخته‌اند، به‌خوبی می‌دانند که این مسیر فراز و نشیب‌های بسیاری دارد. در واقع، هر نوازنده‌ای بارها و بارها در روند یادگیری گیتار دچار ناامیدی شده است و تصمیم گرفته است که این ساز را برای همیشه کنار بگذارد؛ اما خوشبختانه اغلب ما موفق شده‌ایم به این احساسات لحظه‌ای غلبه کنیم و به مسیر خود ادامه دهیم.

در اکثر موارد، این عدم پیشرفت ناشی از عدم تمرین نیست؛ بلکه از تمرین اشتباه و یا هدف‌گذاری بلندپروازانه و غیرمنطقی سرچشمه می‌گیرد. در این مقاله، به نکاتی اشاره می‌کنیم که به عقیده ما، هر نوازنده مبتدی باید در روند تمرین به آنها توجه کند. این مطلب با کسب مشورت از افرادی که در زمینه آموزش گیتار تخصص دارند، تهیه شده است و به شما کمک خواهد کرد که به روند پیشرفت خود در یادگیری گیتار سرعت ببخشید.

۱. یک گیتار باکیفیت تهیه کنید

چه به گیتار الکتریک علاقه دارید و چه به گیتار آکوستیک یا کلاسیک، بهتر است که روند یادگیری را با یک ساز باکیفیت آغاز کنید. منظور ما از ساز باکیفیت، لزوماً یک گیتار گران قیمت نیست و البته همیشه هم قیمت گیتار نشان‌دهنده کیفیت آن نیست. امروزه می‌توان با هزینه‌ای منطقی نیز یک ساز باکیفیت از شرکت‌هایی چون اسکوایر (Squier)، اپیفون (Epiphone)، شکتر (Schecter)، یاماها (Yamaha) و سایر برندهای معتبر گیتار تهیه کرد.

یک گیتار خوب از ثبات و کیفیت بالایی برخوردار است و یادگیری را به روندی آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر بدل می‌کند. در مقابل، اگر ساز شما کیفیت ساخت پایینی داشته باشد، صدای دلچسبی تولید نکند، مکرراً از کوک خارج شود و حس خوبی به شما منتقل نکند، روند پیشرفت شما را کند خواهد کرد.

پس پیشنهاد می‌کنیم حتی‌الامکان در مرحله انتخاب و خرید گیتار، به سراغ محصولات برندهای معتبر بروید.

۲. گیتار را به شکل اصولی فرا بگیرید

روند یادگیری را از اصول ابتدایی آغاز کنید و قدم به قدم پیش بروید. همچنین توجه کنید که یادگیری همزمان چند مبحث مختلف نیز تنها باعث سردرگمی شما خواهد شد و در نهایت احتمالاً هیچ‌یک از آنها را نیز به‌درستی فرا نخواهید گرفت.

در صورت امکان پیشنهاد می‌کنیم از افرادی که در زمینه آموزش گیتار تخصص دارند، کمک بگیرید؛ زیرا این افراد می‌توانند مسیر صحیح یادگیری گیتار را به شما نشان دهند و از یادگیری اشتباه تکنیک‌ها و مفاهیم و هدر رفتن زمان شما جلوگیری کنند. همچنین یک استاد گیتار مجرب روند تمرین شما را به‌دقت رصد می‌کند و شما را به انجام منظم تمرینات ملزم می‌سازد.

اگر مراجعه به کلاس حضوری یا آنلاین برای شما امکان‌پذیر نیست، می‌توانید از منابع آنلاین و ویدیوهای آموزشی رایگان وب‌سایت‌هایی چون گیتار ایران بهره بگیرید.

۳. دقیق و حساب‌شده تمرین کنید

تمرین سخت و طولانی‌مدت لزوماً به نتایجی رضایت‌بخش منجر نمی‌شود؛ بلکه شما باید به‌صورت هدفمند و حساب‌شده تمرین کنید. نمی‌توان هیچ مدت زمان مشخصی برای تمرین گیتار تعیین کرد و این امر به شما بستگی دارد؛ اما مهم این است که مطمئن شوید از مدت زمان صرف‌شده، بهره مناسبی می‌برید.

بدین منظور، پیشنهاد می‌کنیم که یک هدف مشخص را برای خود در نظر بگیرید و روی آن تمرکز کنید. مثلاً اگر قصد دارید نواختن یک آهنگ را یاد بگیرید، آن را به بخش‌های کوچک تقسیم کنید و پس از یادگیری کامل هر بخش، به سراغ بخش بعدی بروید.

یک نکته بسیار مهم هم اینکه فراموش نکنید پس از چند دقیقه تمرین، کمی استراحت کنید. وارد آوردن فشار بیش‌ازحد به ذهن و بدن، تنها شما را از هدفتان دور می‌کند.

علاوه بر این موارد، پیش از شروع تمرین، دست‌های خود را با تمریناتی اصولی گرم کنید تا در حین نوازندگی، دچار آسیب نشوند. 

۴. یک برنامه تمرینی برای خود تدوین کنید

هرگز بی‌هدف تمرین نکنید و همواره بر اساس یک برنامه تمرینی مشخص پیش بروید. مثلاً اگر ۲۵ دقیقه زمان در اختیار دارید، می‌توانید این زمان را به شکل زیر تقسیم‌بندی کنید:

تمرینات گرم کردن دست‌ها (۵ دقیقه): ابتدا با انجام چند تمرین ساده، دست‌ها و انگشتان خود را گرم کنید و سرعت جریان خون در دست‌های خود را افزایش دهید.

گام‌ها (۵ دقیقه): نواختن گام‌ها نه‌تنها درک شما از صفحه انگشت‌گذاری را افزایش می‌دهد،‌ بلکه تکنیک نوازندگی و سرعت انگشتان شما را نیز بهبود می‌بخشد.

آکورد (۵ دقیقه): چند آکورد مشخص را انتخاب کنید و آنها را بنوازید تا قدرت و دقت شما در آکوردنوازی افزایش یابد.

آهنگ (۵ دقیقه): با یک آهنگ هم‌نوازی کنید و تلاش کنید مواردی که تا کنون آموخته‌اید را به‌صورت عملی به کار بگیرید.

سرد کردن دست‌ها (۵ دقیقه): در پایان، چند تمرین ساده را انجام دهید تا دست‌ها و عضلات شما آزاد و سرد شوند.

۵. صبور باشید

یکی از مشکلات گیتاریست‌های تازه‌کار این است که می‌خواهند چندین مبحث را به‌صورت یکباره یاد بگیرند و صبوری پیشه نمی‌کنند. در صورتی که در آغاز راه، بسیار مهم است که صبور باشید و آهسته حرکت کنید.

شاید در هفته‌های اول فقط چند آکورد و نواختن چند قطعه ساده و کوتاه را یاد بگیرید و تصور کنید که بسیار کند پیشرفت می‌کنید؛ اما اینطور نیست و همین قدم‌های کوچک نیز نشان‌دهنده پیشرفتی بزرگ هستند.

از قدیم گفته‌اند که قطره قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود! مهارت نوازندگی گیتار نیز چنین است و متشکل از هزاران هزار گام کوچک است.

به‌علاوه، شما نباید به هیچ وجه در مسیر یادگیری گیتار تعجیل کنید. در عوض، باید به‌صورت آهسته و پیوسته مباحث و تکنیک‌های مختلف را یاد بگیرید و آنقدر روی آنها کار کنید تا بر آنها مسلط شوید. شکی نیست که این امر نیازمند صبر، حوصله و استمرار بسیار است و با عجله و بی‌حوصلگی امکان‌پذیر نیست.

۶. تداوم داشته باشید

 تداوم و استمرار کلید یادگیری صحیح نوازندگی گیتار است. اگر به‌صورت نامنظم تمرین کنید و مکرراً پس از چند روز، تمرین را رها کنید، نتیجه مطلوبی دریافت نخواهید کرد. در صورتی که زندگی پرمشغله‌ای دارید و نمی‌توانید هر روز برای مدت طولانی تمرین کنید، زمانی در حد ۲۰-۳۰ دقیقه را برای تمرین روزانه در نظر بگیرید و هر روز به آن پای‌بند باشید. این کار بسیار بهتر از تمرین نامنظم است.

همچنین، فراموش نکنید که روند پیشرفت خود را تحت نظر قرار دهید و در صورت امکان، از تمرینات خود فیلم بگیرید. این کار به شما کمک می‌کند که پس از مدتی، پیشرفت خود را مشاهده کنید و انگیزه بگیرید.

۷. از یادگیری آکوردها و الگوهای استرامینگ پیچیده دوری نکنید

ممکن است نواختن برخی از آکوردها و الگوهای استرامینگ برای شما بسیار دشوار باشد؛ اما نگران نباشید و به تمرین ادامه دهید. البته منظور این نیست که از همان هفته اول نوازندگی، به یادگیری آکوردهای باره‌دار یا الگوهای استرامینگ پیچیده بپردازید؛ اما زمانی که روی آکوردها و الگوهای ساده‌تر تسلط پیدا کردید و نوبت یادگیری موارد دشوارتر رسید، از آنها دوری نکنید و با تمرین مکرر و بهینه، آنها را به‌خوبی فرا بگیرید.

۸. گوش خود را تمرین دهید

یک گیتاریست حرفه‌ای باید بتواند پس از شنیدن یک بخش از یک قطعه موسیقی و بدون نگاه کردن به نت‌نویسی یا تبلچر، آن را بنوازد. این مهارت با صرف زمان بسیار به دست می‌آید؛ اما قطعاً ارزش زمان و انرژی شما را دارد و در مواقعی چون بداهه‌نوازی و آهنگسازی، شدیداً به کمک شما خواهد آمد. برای تقویت مهارت شنیداری خود، این دو مورد را فراموش نکنید:

شنیدن موسیقی‌های متنوع: قطعاً شما عاشق موسیقی هستید که تصمیم گرفته‌اید نوازندگی گیتار را یاد بگیرید؛ اما نباید فقط به چند سبک مشخص گوش دهید و بهتر است که سلیقه خود را گسترش دهید و آثاری در سبک‌های مختلف را بشنوید.

هم‌‌نوازی با آهنگ‌های مختلف: تلاش کنید که در حین شنیدن یک آهنگ، بخش‌های گیتار آن را روی ساز خود اجرا کنید. این کار به‌مرور به شما کمک می‌کند که آکوردها و ملودی‌های مختلف را تشخیص دهید و از آنها در آثار خود استفاده کنید.

۹. اهدافی واقع‌گرایانه برای خود تعیین کنید

تعیین اهداف بلندپروازانه و غیرمنطقی، تنها موجب دلسرد شدن شما خواهد شد؛ زیرا به احتمال بسیار زیاد نخواهید توانست در کوتاه‌مدت به آنها دست پیدا کنید. همواره در مسیر یادگیری گیتار، اهدافی قابل دست‌یابی برای خود تعیین کنید. به‌طور مثال، اگر کاملاً مبتدی هستید، چند آکورد و الگوی استرامینگ ساده را مشخص کنید و بکوشید که در یک ماه آینده، آنها را به شکلی تمیز بنوازید و نهایتاً از آنها برای نواختن یک آهنگ ساده بهره بگیرید.

۱۰. خود را با دیگر گیتاریست‌ها مقایسه نکنید

در این دنیا قطعاً گیتاریست‌های بهتری از شما هم وجود دارند؛ اما این امر هیچ اهمیتی ندارد و همه از نقطه صفر آغاز کرده‌اند. بسیاری از گیتاریست‌های مبتدی مکرراً به مقایسه خود با دیگران می‌پردازند و تصور می‌کنند که به نسبت دیگر نوازندگان، پیشرفت بسیار کندی دارند؛ اما واقعیت این است که در اکثر موارد، این امر صحت ندارد. به‌علاوه، نباید فراموش کرد که هر فردی با فرد دیگر متفاوت است و جهان نوازندگی گیتار نیز به‌حدی گسترده است که نمی‌توان مهارت یک نوازنده را به‌سادگی محک زد. پس روی مسیر خود تمرکز کنید و خود را با هیچ فرد دیگری مقایسه نکنید.