کمخونی، وضعیتی که با کمبود گلبولهای قرمز یا هموگلوبین در خون مشخص میشود، میتواند منجر به کاهش انتقال اکسیژن در بدن و بروز علائمی نظیر خستگی و ضعف شود. کمخونی ناشی از فقر آهن، شایعترین نوع این بیماری است و تغذیه نقش مهمی در پیشگیری و مدیریت آن ایفا میکند. در این میان، آجیلها به عنوان منابع غنی از مواد مغذی، میتوانند نقش حمایتی در این زمینه داشته باشند. اگرچه آجیلها نمیتوانند جایگزین درمانهای پزشکی برای کمخونی شدید باشند، اما به دلیل دارا بودن آهن و سایر مواد مغذی مفید، میتوانند به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل به بهبود وضعیت افراد مبتلا کمک کنند.
برای تهیه انواع آجیل تازه میتوانید به راحتی اقدام به خرید آجیل نمایید و از فواید آنها بهرهمند شوید.
آجیلها حاوی پروتئین، فیبر، چربیهای سالم، ویتامینها و مواد معدنی گوناگون میباشند. در حالی که تمامی آجیلها دارای ارزش غذایی بالایی هستند، برخی از آنها از نظر میزان آهن و سایر مواد مغذی مرتبط با بهبود کمخونی، برجستهتر میباشند.
پسته
این آجیل خوشطعم اغلب به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای مقابله با کمخونی شناخته میشود. حدود 49 عدد پسته (یک اونس) میتواند حدود 6 تا 9 درصد از نیاز روزانه بدن به آهن را تامین کند. علاوه بر آهن، پسته حاوی ویتامین B6 نیز میباشد که نقش مهمی در جذب بهتر آهن و تولید هموگلوبین ایفا میکند. وجود چربیهای غیراشباع، فیبر، ویتامینهای B1، B3 و E، پتاسیم، کلسیم و فسفر در پسته، ارزش غذایی آن را دوچندان میکند. آهن موجود در پسته به تولید هموگلوبین کمک میکند و ویتامین B6 موجود در آن، انتقال اکسیژن توسط خون را تسهیل مینماید. مصرف روزانه حدود 30 گرم (حدود 35 عدد) پسته برای افراد سالم توصیه میشود. ترکیب آهن و ویتامین B6 در پسته، آن را به یک انتخاب هوشمندانه برای بهبود کمخونی تبدیل کرده است.
بادام هندی
این آجیل پرطرفدار نیز منبع بسیار خوبی از آهن به شمار میرود . حدود 18 عدد بادام هندی (یک اونس) حاوی تقریباً 1.9 میلیگرم آهن است که حدود 11 درصد از نیاز روزانه را تامین میکند. بادام هندی همچنین سرشار از مس است؛ ماده معدنی که برای متابولیسم آهن و تشکیل گلبولهای قرمز ضروری است. علاوه بر این، روی، کلسیم، اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6، پروتئین و فیبر نیز در بادام هندی یافت میشوند. آهن و مس موجود در بادام هندی به طور همافزا در تولید خون سالم نقش دارند. مصرف روزانه 10 تا 14 عدد بادام هندی توصیه میگردد. وجود مس در کنار آهن، بادام هندی را به یک گزینه ارزشمند در مدیریت کمخونی تبدیل میکند.
بادام درختی
بادام درختی یک آجیل محبوب و مغذی است که مقدار قابل توجهی آهن را در خود جای داده است. یک فنجان بادام کامل حاوی حدود 5.3 میلیگرم آهن است که 66 درصد از نیاز روزانه را تامین میکند. این آجیل همچنین منبع خوبی از ویتامین E، ویتامینهای گروه B (B1، B2، B12)، روی، کلسیم و پروتئین میباشد. آهن موجود در بادام درختی به تولید گلبولهای قرمز خون کمک کرده و سطح هموگلوبین را بهبود میبخشد. مصرف روزانه حدود 23 عدد بادام توصیه میشود. خیساندن بادام درختی قبل از مصرف میتواند به هضم راحتتر آن کمک کند. تنوع مواد مغذی در بادام درختی، آن را به یک مکمل غذایی ارزشمند برای مقابله با کمخونی تبدیل کرده است.
گردو
گردو علاوه بر آهن حاوی سایر مواد مغذی تقویتکننده خون نیز میباشد. این آجیل همچنین سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که برای سلامت کلی بدن مفید بوده و به طور غیرمستقیم میتواند از سلامت خون حمایت کند. روی، مس، ویتامینهای گروه B (B5، B12، B6)، ویتامین E، ویتامینهای A و C، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و اسید فولیک از دیگر مواد مغذی موجود در گردو هستند. ترکیب آهن و سایر مواد مغذی در گردو، اثرات مفیدی بر کمخونی دارد. مصرف روزانه حدود 7 عدد گردو توصیه میشود. اسیدهای چرب امگا 3 موجود در گردو، علاوه بر فواید دیگر، میتوانند به بهبود گردش خون نیز کمک کنند.
فندق
فندق نیز در میان بهترین آجیلها برای سلامت خون قرار میگیرد، زیرا حاوی آهن و سایر مواد معدنی مهم است. فندق حاوی آهن، منگنز، پتاسیم، ویتامین C و B6 میباشد. همچنین، فندق غنی از مس است که در تولید هموگلوبین نقش دارد. آهن و مس موجود در فندق به تولید هموگلوبین و بهبود گردش خون کمک میکنند. مصرف روزانه حدود 30 گرم (حدود 20 عدد) فندق توصیه میگردد. منگنز موجود در فندق نیز در متابولیسم مواد مغذی نقش دارد که میتواند به طور غیرمستقیم از استفاده بهینه آهن حمایت کند.
بادام زمینی
بادام زمینی از نظر تغذیهای شباهتهایی با آجیلها دارد و حاوی مقدار قابل توجهی آهن است. یک مشت بادام زمینی میتواند حدود 1.3 میلیگرم آهن را تامین کند .این خوراکی همچنین حاوی فولات (اسید فولیک) است که برای تشکیل گلبولهای قرمز خون بسیار مهم است. مس، منیزیم، فسفر، پتاسیم، فیبر و ویتامینهای گروه B نیز در بادام زمینی یافت میشوند .آهن و فولات موجود در بادام زمینی به تولید گلبولهای قرمز کمک کرده و میتوانند علائم کمخونی نظیر رنگپریدگی را بهبود بخشند. مصرف روزانه حدود 42 گرم بادام زمینی توصیه میشود، که بهتر است در دو میانوعده مصرف شود. با این حال، به دلیل احتمال بروز آلرژی، مصرف بادام زمینی در برخی افراد باید با احتیاط صورت گیرد.
کشمش
کشمش، یک میوه خشک است که میتواند به تامین آهن مورد نیاز بدن کمک کند .اگرچه میزان آهن آن به اندازه برخی از آجیلها نیست، اما به عنوان یک منبع انرژی خوب و قابل دسترس میتواند در رژیم غذایی گنجانده شود.
اگرچه آجیلها منابع خوبی از آهن هستند، اما حاوی اسید فیتیک (فیتات) نیز میباشند که میتواند جذب آهن و سایر مواد معدنی را مختل کند.
برای افزایش جذب آهن از آجیلها، میتوان راهکارهای زیر را به کار برد:
مصرف آجیلها به همراه مواد غذایی غنی از ویتامین C (مانند مرکبات، توتفرنگی) میتواند به خنثی کردن اثرات اسید فیتیک و بهبود جذب آهن کمک کند. خیساندن آجیلها قبل از مصرف نیز میتواند به کاهش میزان اسید فیتیک آنها کمک کند. همچنین، توصیه میشود از مصرف همزمان آجیلها با مواد غذایی سرشار از کلسیم (مانند لبنیات) خودداری شود، زیرا کلسیم نیز میتواند در جذب آهن اختلال ایجاد کند.
نتیجهگیری:
گنجاندن آجیلهای غنی از آهن نظیر پسته، بادام هندی، بادام درختی، گردو، فندق و بادام زمینی در رژیم غذایی میتواند یک راهکار ارزشمند برای پیشگیری و مدیریت کمخونی ناشی از فقر آهن باشد. این آجیلها علاوه بر آهن، حاوی طیف وسیعی از مواد مغذی ضروری هستند که به سلامت کلی بدن کمک میکنند. با این حال، مهم است که به خاطر داشته باشیم که مصرف آجیلها باید به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل و متنوع صورت گیرد که شامل سایر منابع آهن و مواد مغذی ضروری برای جذب آهن نیز باشد. توجه به راهکارهای افزایش جذب آهن از آجیلها، مانند مصرف آنها به همراه ویتامین C و پرهیز از مصرف همزمان با مواد غذایی غنی از کلسیم، میتواند اثربخشی آنها را در مقابله با کمخونی بهبود بخشد.